Hóa đơn điện tử (HĐĐT) khởi tạo từ máy tính tiền là một trong những giải pháp bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và nâng cao hiệu quả quản lý, chống thất thu thuế đối với lĩnh vực bán lẻ. Theo thống kê của Cục Thuế tỉnh Hà Tĩnh, toàn tỉnh có 1.146 doanh nghiệp, hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai thuộc các ngành hàng: ăn uống, siêu thị, bán lẻ thuốc tân dược, dịch vụ vui chơi giải trí, kinh doanh vàng bạc... phải triển khai áp dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền.

Mẫu HĐĐT có mã của cơ quan thuế khởi tạo từ máy tính tiền.

Tính đến thời điểm này, toàn tỉnh có 1.135 doanh nghiệp, hộ kinh doanh đã triển khai áp dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền, đạt tỉ lệ 99% (trong đó có 631 doanh nghiệp và 504 hộ kinh doanh). Mặc dù tỉ lệ doanh nghiệp, hộ kinh doanh đã triển khai áp dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền của Hà Tĩnh đạt cao nhưng thực tế số doanh nghiệp, hộ kinh doanh đã xuất HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền lại thấp. Lũy kế từ khi áp dụng đến nay, các doanh nghiệp, hộ kinh doanh sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền đã xuất 1.412.488 hóa đơn (trong đó, lĩnh vực ăn uống đã xuất từ máy tính tiền 98.766 hóa đơn, còn lại là các lĩnh vực khác).

Ông Nguyễn Xuân Thường - Trưởng phòng Tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế (Cục Thuế tỉnh Hà Tĩnh) cho biết: “Số liệu đăng ký HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền tương đối cao, tuy nhiên, số lượng hóa đơn xuất ra so với thực tế còn khiêm tốn. Một số người nộp thuế vẫn còn sử dụng hóa đơn giấy, phiếu tính tiền, phiếu đặt chỗ hoặc bán hàng không xuất hóa đơn, xuất hóa đơn sai thời điểm như dịch vụ trông giữ xe, vé vui chơi giải trí, nhà hàng ăn uống, vận tải hành khách… Thực tế đặt ra yêu cầu ngành thuế và các ngành chức năng phải phối hợp để xử lý dứt điểm tình trạng đăng ký sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền nhưng khi bán hàng lại không xuất hóa đơn”.

Siêu thị là ngành hàng bán lẻ phải triển khai sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền.

Qua rà soát của ngành thuế, tình trạng doanh nghiệp, hộ kinh doanh đã đăng ký sử dụng HĐĐT nhưng khi bán hàng, cung cấp dịch vụ không xuất HĐĐT phổ biến tại: siêu thị bán lẻ, cơ sở bán lẻ hàng tiêu dùng, ăn uống, nhà hàng, khách sạn, bán lẻ thuốc tân dược, vận tải hành khách, dịch vụ vui chơi, giải trí và các dịch vụ khác.

Riêng ngành vận tải hành khách, theo ghi nhận thì hầu hết các doanh nghiệp đang sử dụng phiếu đặt chỗ mặc dù đã chuyển sang sử dụng HĐĐT có mã của cơ quan thuế khởi tạo từ máy tính tiền. Phiếu đặt chỗ này không tồn tại trên hệ thống quản lý của ngành thuế mà chỉ để quản lý nội bộ của cơ sở kinh doanh nhưng doanh nghiệp vẫn giao cho khách hàng, khi khách hàng yêu cầu xuất hóa đơn thì mới thực hiện. Đáng nói, một số doanh nghiệp còn tìm cách né tránh việc xuất hóa đơn nhằm giấu doanh thu, trốn thuế...

Theo Nghị định số 125/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định xử phạt hành chính về thuế và hóa đơn, người nộp thuế có hành vi sử dụng hóa đơn không hợp pháp sẽ bị phạt tiền từ 20 - 50 triệu đồng; người nộp thuế bán hàng không xuất hóa đơn sẽ bị phạt tiền từ 10 – 20 triệu đồng; người nộp thuế lập hóa đơn không đúng thời điểm sẽ bị phạt tiền từ 4 - 8 triệu đồng.

Cán bộ ngành thuế Hà Tĩnh rà soát để tăng thêm số lượng cơ sở kinh doanh đưa vào diện triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền năm 2024.

Trước thực trạng trên, tháng 3/2024, Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế đã ban hành các công văn chỉ đạo công tác triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền. Mới đây, ngày 11/4/2024, UBND tỉnh Hà Tĩnh cũng đã ban hành công văn số 2008/UBND-TH1 về việc thực hiện văn bản số 3348/BTC-TCT ngày 29/3/2024 của Bộ Tài chính chỉ đạo triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền.

Theo đó, thời gian tới, Cục Thuế tỉnh Hà Tĩnh sẽ tiếp tục rà soát để tăng thêm số lượng cơ sở kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai để đưa vào diện triển khai năm 2024 đảm bảo sát với tình hình thực tế. Đối với cơ sở kinh doanh thuộc diện triển khai năm 2024, Cục Thuế tỉnh Hà Tĩnh sẽ lập kế hoạch đảm bảo phấn đấu đạt 70% vào cuối năm 2024.

“Đối với các cơ sở kinh doanh đã đăng ký áp dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền trong năm 2023 nhưng chưa thực hiện, chúng tôi sẽ rà soát và nắm bắt các nguyên nhân để tìm giải pháp khắc phục; đảm bảo trong năm 2024, 100% cơ sở kinh doanh đã đăng ký phải sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền. Qua kiểm tra, rà soát, nếu phát hiện doanh nghiệp, hộ kinh doanh cố tình không xuất HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền thì ngành thuế sẽ xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật” – Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Hà Tĩnh Trương Quang Long nhấn mạnh.

Cục Thuế tỉnh Hà Tĩnh họp triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền năm 2024.

Hiện, Cục Thuế tỉnh Hà Tĩnh đang tích cực đẩy mạnh triển khai tuyên truyền đối với người bán và người mua về lợi ích của việc sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền; đáp ứng yêu cầu xuất hóa đơn thường xuyên, liên tục 24/7, tạo điều kiện thuận lợi cho người mua hàng lấy HĐĐT một cách thuận tiện để tham gia chương trình hóa đơn may mắn mà ngành thuế đang triển khai.

Phan Trâm