Khi thanh toán không dùng tiền mặt ngày càng phổ biến, tài khoản ngân hàng cá nhân của người dân được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau. Trên cùng một tài khoản có thể phát sinh nhiều dòng tiền đan xen: từ tiền bán hàng, chi tiêu sinh hoạt gia đình, hỗ trợ người thân đến các khoản chuyển hộ, rút tiền giúp người khác... Sự chồng chéo này khiến không ít người dân lo lắng trước những thông tin lan truyền cho rằng mọi khoản tiền chuyển vào tài khoản cá nhân đều có thể bị tính thuế, trong khi chưa có xác nhận chính thức từ cơ quan chức năng.

Anh Hát bày tỏ băn khoăn khi cùng một tài khoản ngân hàng nhận nhiều dòng tiền cho những mục đích khác nhau.

Anh Phạm Văn Hát - chủ cửa hàng tạp hóa Anh Khoa (phường Hà Huy Tập) cho biết, tài khoản ngân hàng của mình thường xuyên phát sinh nhiều khoản tiền khác nhau trong ngày. Ngoài khoản tiền thu được từ kinh doanh buôn bán, tài khoản ngân hàng của anh cũng thường nhận tiền từ bạn bè, nguời thân... Khi đọc trên mạng nhiều thông tin cho rằng tiền nhận được đều bị tính thuế, tôi thực sự lo lắng. Mong cơ quan thuế sớm có hướng dẫn cụ thể, rõ ràng cho từng trường hợp để người dân yên tâm.

Với chị Nguyễn Thị Khuyên - tiểu thương buôn bán trái cây ở xã Can Lộc, nỗi lo tính thuế xuất phát từ các khoản chuyển tiền hộ cho khách. “Nhiều khách không chỉ chuyển tiền mua hoa quả mà còn nhờ tôi rút thêm tiền mặt. Có khách mua 50.000 đồng nhưng chuyển vào tài khoản 1.050.000 đồng để nhờ rút hộ. Những khoản tiền chuyển hộ như vậy nếu bị hiểu nhầm là doanh thu thì người buôn bán nhỏ như chúng tôi cũng không biết xoay xở ra sao”, chị Khuyên nói.

Tiểu thương kinh doanh nhỏ lẻ dè chừng hơn khi cho khách đổi tiền vì sợ tính thuế.

Thực tế cho thấy, mọi giao dịch tài chính ngày càng được số hóa, trong khi hiểu biết pháp luật thuế của một bộ phận người dân còn hạn chế. Vì vậy, những khoảng trống thông tin rất dễ bị những tin đồn thiếu căn cứ lấp đầy. Điều này không chỉ tạo tâm lý hoang mang mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt và hoạt động kinh doanh hằng ngày của nhiều người.

Làm kế toán cho một doanh nghiệp tại phường Hà Huy Tập, chị Nguyễn Quỳnh Mai cho biết, từng không khỏi lo lắng khi công ty chuyển tiền quỹ vào tài khoản cá nhân để mua sắm, chi tiêu phục vụ công việc. “Ban đầu, tôi khá băn khoăn, sợ các khoản tiền này có thể bị hiểu nhầm là thu nhập cá nhân trong khi mình không kinh doanh, buôn bán. Chỉ khi chủ động tìm hiểu thông tin chính thống từ cơ quan thuế, tôi mới yên tâm vì đây chỉ là khoản chi hộ cho công việc, không thuộc diện thu nhập chịu thuế”, chị Mai chia sẻ.

Chính sách pháp luật về thuế không đánh thuế dựa trên giao dịch ngân hàng, mà chỉ đánh thuế đối với thu nhập chịu thuế theo quy định.

Theo quy định hiện hành, pháp luật chỉ yêu cầu hộ kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ cho người tiêu dùng. Trường hợp không lập hóa đơn sẽ bị xử lý truy thu, xử phạt và có thể bị xem là hành vi trốn thuế. Quy định này không áp dụng đối với các cá nhân không kinh doanh hoặc những giao dịch dân sự thông thường.

Trao đổi về vấn đề này, ông Lê Quốc Dũng - Trưởng phòng Thuế cá nhân, hộ kinh doanh và thu khác (Thuế tỉnh Hà Tĩnh) cho biết, pháp luật không đánh thuế dựa trên giao dịch ngân hàng, mà chỉ đánh thuế đối với thu nhập chịu thuế theo quy định.

“Chỉ những khoản tiền phát sinh từ hoạt động kinh doanh, cung cấp hàng hóa, dịch vụ mới được xác định là doanh thu để tính thuế. Ngược lại, các giao dịch mang tính dân sự như: cho, tặng, hỗ trợ giữa người thân, vay mượn, chuyển tiền hộ, hoàn tiền, chi hộ cho công việc… hoàn toàn không phải là đối tượng chịu thuế thu nhập cá nhân”, ông Dũng phân tích.

Cán bộ thuế Hà Tĩnh tăng cường tuyên truyền về các chính sách mới đến người dân.

Cũng theo ông Dũng, công tác quản lý thuế hiện nay được thực hiện theo nguyên tắc quản lý rủi ro, thông qua phân tích dữ liệu để phát hiện những trường hợp có dấu hiệu bất thường: như che giấu doanh thu, cố tình không lập hóa đơn, yêu cầu khách chuyển khoản nhưng ghi sai nội dung nhằm né thuế. Khi có dấu hiệu vi phạm rõ ràng, cơ quan thuế mới tiến hành xác minh, xử lý theo quy định.

"Ngành thuế không theo dõi từng giao dịch nhỏ lẻ của người dân. Để tránh hiểu nhầm và quản lý dòng tiền hiệu quả, hộ kinh doanh nên dùng tài khoản riêng cho việc kinh doanh và yêu cầu khách hàng ghi rõ nội dung mỗi khoản chuyển khoản. Đồng thời, nên lưu giữ đầy đủ hóa đơn, chứng từ cho các giao dịch phát sinh, phân loại rõ ràng giữa thu nhập kinh doanh và các khoản tiền cá nhân hoặc tiền hỗ trợ. Việc này không chỉ giúp minh bạch tài chính, mà còn thuận tiện khi cần đối chiếu, giải trình với cơ quan thuế", ông Dũng khuyến nghị.



Nguyễn Liễu