Đập Ba Khe được xây dựng vào năm 1961, với dung tích ban đầu chưa đến 100 nghìn m3. Sau nhiều lần nâng cấp, sửa chữa nhưng vẫn không đảm bảo nhu cầu tưới tiêu, năm 2021, công trình được tỉnh đưa vào diện đầu tư nâng cấp, thuộc Tiểu dự án sửa chữa và nâng cao an toàn đập tỉnh Hà Tĩnh (WB8), do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình NN&PTNT Hà Tĩnh làm chủ đầu tư.

Dự án nâng cấp đập Ba Khe được triển khai năm 2021.

Công trình nâng cấp các hạng mục chính gồm: tràn, cống và đê bao dài 800m. Sau nâng cấp, hiện nay, hồ Ba Khe có dung tích trên 1 triệu m3; đảm bảo tưới cho gần 40ha đất sản xuất, đồng thời phòng chống ngập cho gần 700 hộ dân vùng hạ du.

Tuy nhiên, việc nâng cấp đập Ba Khe cũng đã làm cánh đồng lúa 2 vụ của thôn Lạc Tiến, xã Kỳ Bắc bị ảnh hưởng. Sau khi dự án nâng cấp đập hoàn thành, đưa vào sử dụng thì hơn 1 nửa diện tích đất ruộng bị chìm trong lòng đập (hơn 2ha).

Dự án hoàn thành khiến 2 ha đất nông nghiệp của thôn Lạc Tiến bị ảnh hưởng.

Bà Nguyễn Thị Phận (thôn Lạc Tiến) có 3 sào lúa thì 2 sào đã bị chìm dưới lòng hồ sau khi đập Ba Khe được nâng cấp, mất tư liệu sản xuất khiến cuộc sống gặp rất nhiều khó khăn.

“Không có nghề phụ, gia đình chủ yếu sống nhờ vào thu nhập từ vườn và ruộng. Nhiều năm nay, ruộng bị mất gần hết, gia đình thiếu hụt một khoản thu nhập chính, trong khi vợ chồng tuổi đã cao không thể bươn chải làm ăn xa”, bà Phận chia sẻ.

Bà Nguyễn Thị Phận chỉ vị trí các thửa ruộng của mình bị chìm dưới lòng hồ Ba Khe.

Diện tích đất sản xuất vốn đã ít, sau khi nâng cấp đập Ba Khe lại có thêm diện tích đất bị xóa sổ khiến cuộc sống người dân ở đây gặp rất nhiều khó khăn.

Sau hơn 2 năm kể từ khi dự án hoàn thành, người dân và chính quyền địa phương đã nhiều lần đề xuất, kiến nghị bồi thường, hỗ trợ hơn 2 ha đất sản xuất nông nghiệp bị mất nhưng chưa có kết quả.

Một số bờ ruộng còn lấp ló trên mặt hồ Ba Khe.

Bà Nguyễn Thị Hạnh (thôn Lạc Tiến) ngậm ngùi: “Việc đầu tư nâng cấp hồ đập để đảm bảo nước tưới và giảm ngập úng cho khu dân cư được người dân đồng tình, ủng hộ. Tuy nhiên, đối với diện tích đất của bà con bị mất do việc thực hiện dự án thì cần có phương án đền bù, hỗ trợ để người dân không bị thiệt thòi, sớm ổn định cuộc sống”.

Ông Lê Quang Hanh - Chủ tịch UBND xã Kỳ Bắc cho biết: "Dự án nâng cấp các hạng mục công trình đập Ba Khe đã giúp xã Kỳ Bắc giải quyết được nhiều khó khăn như: nguồn nước tưới cho sản xuất nông nghiệp; phòng chống ngập lụt khu dân cư… Tuy nhiên, trong quá trình triển khai dự án, các đơn vị chỉ mới tính toán với các hộ ảnh hưởng giải phóng mặt bằng liên quan đến thân đập, còn diện tích bị ngập sau khi nâng dung tích thì chưa được đề cập. Hiện có 32 hộ gia đình có ruộng bị ngập sâu, không thể sản xuất. Để đảm bảo quyền lợi của các hộ gia đình bị ảnh hưởng, rất mong các cấp chính quyền, ngành liên quan sớm quan tâm xem xét, hỗ trợ, đền bù cho người dân".

Vũ Huyền