Sáng 12/12, Sở Y tế Nghệ An tổ chức Lễ phát động hưởng ứng Tháng hành động quốc gia về Dân số năm 2025 và kỷ niệm Ngày Dân số Việt Nam 26/12. Thông điệp của Tháng hành động là "Đầu tư cho công tác dân số là đầu tư cho phát triển bền vững" - tiếp tục được lan tỏa, trở thành cam kết cho hành trình nâng cao chất lượng cuộc sống của mỗi người dân.

Các đại biểu tham dự buổi lễ phát động Tháng hành động quốc gia về dân số.

Tham dự Lễ phát động hưởng ứng Tháng hành động quốc gia về Dân số năm 2025 và kỷ niệm Ngày Dân số Việt Nam 26/12 có bà Hoàng Thị Thơm – Phó Cục trưởng Cục Dân số (Bộ Y tế). Về phía tỉnh Nghệ An có ông Nguyễn Văn Nam – Phó Giám đốc Sở Y tế, cùng đại diện các sở, ngành và đội ngũ viên chức dân số từ các địa phương.

Đặt chất lượng dân số vào trung tâm phát triển

Phát biểu tại buổi lễ, ông Nguyễn Văn Nam - Phó Giám đốc Sở Y tế Nghệ An đánh giá công tác dân số đang đứng trước bước ngoặt quan trọng. Theo ông, đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới, với yêu cầu cao hơn về chất lượng nguồn nhân lực. Trong bối cảnh ấy, dân số không chỉ là vấn đề y tế mà là nền tảng chiến lược cho phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.

Ông Nguyễn Văn Nam - Phó Giám đốc Sở Y tế Nghệ An phát biểu tại buổi lễ.

Nhìn lại chặng đường vừa qua, Nghệ An đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ: mức sinh giảm từ 2,76 con/phụ nữ năm 2021 xuống còn 2,25 con/phụ nữ năm 2024, tiến gần mức sinh thay thế; các mô hình truyền thông cơ sở như "Gia đình 5 không, 3 sạch" tiếp tục lan tỏa, góp phần thay đổi nhận thức của người dân về một gia đình văn minh - tiến bộ. Đây là nền tảng quan trọng để tỉnh Nghệ An chuyển trọng tâm từ kiểm soát quy mô dân số sang nâng cao chất lượng toàn diện.

Tuy nhiên, ông Nam thẳng thắn chỉ ra hàng loạt thách thức mang tính chiến lược. Chất lượng dân số ở vùng sâu, vùng xa còn thấp, nhiều chỉ số sức khỏe cơ bản chưa đạt yêu cầu. Tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh vẫn ở mức cao, phản ánh những định kiến giới còn tồn tại bền bỉ trong đời sống xã hội. Bên cạnh đó, các vấn đề xã hội như tai nạn thương tích, bạo lực gia đình, tệ nạn ma túy - mại dâm vẫn tác động trực tiếp đến sức khỏe và sự ổn định của cộng đồng.

Hội thi "Rung chuông vàng" tìm hiểu về giới tính, sức khỏe sinh sản là tấm khiên kiến thức bảo vệ thế hệ trẻ.

"Đầu tư cho công tác dân số là đầu tư cho phát triển bền vững" - ông Nam nhấn mạnh thông điệp của Tháng hành động năm nay. Theo ông, mỗi khoản chi cho y tế, giáo dục, dinh dưỡng hôm nay là khoản đầu tư sinh lợi nhất, bởi nó tạo ra nguồn lực con người có sức khỏe, tri thức và năng lực cạnh tranh cho tương lai.

Từ mục tiêu "Dân khỏe - nước mạnh - gia đình hạnh phúc - xã hội phát triển", ngành Y tế Nghệ An tiếp tục xác định ba trụ cột hành động: nâng cao vai trò lãnh đạo và chuyển đổi nhận thức; tối ưu hóa dịch vụ dân số và an sinh xã hội; hiện đại hóa hệ thống quản lý, đào tạo đội ngũ nhân lực.

Các định hướng này, theo ông Nam, sẽ là xương sống trong chiến lược dân số của tỉnh thời gian tới.

Luồng sinh khí mới từ Luật Dân số và Chương trình mục tiêu quốc gia

Tại buổi lễ, bà Hoàng Thị Thơm - Phó Cục trưởng Cục Dân số ghi nhận những kết quả của Nghệ An, nhất là việc duy trì bền vững mức sinh hợp lý và đẩy mạnh sàng lọc trước sinh, sơ sinh. Phó Cục trưởng Cục Dân số đánh giá Nghệ An là một trong những địa phương có nhiều đổi mới trong công tác dân số, nhất là ở khu vực miền núi - nơi điều kiện kinh tế xã hội còn khó khăn, địa bàn rộng và dân cư phân tán.

Bà Hoàng Thị Thơm - Phó Cục trưởng Cục Dân số ghi nhận những kết quả của Nghệ An, nhất là việc duy trì bền vững mức sinh hợp lý và đẩy mạnh sàng lọc trước sinh, sơ sinh.

Phó Cục trưởng Hoàng Thị Thơm cho biết, tháng 12 này Quốc hội đã thông qua Luật Dân số cùng Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số giai đoạn 2026 - 2035. Đây là hai quyết sách lớn, được ví như "luồng sinh khí mới" cho ngành dân số. Những cơ chế, chính sách này không chỉ tạo hành lang pháp lý đầy đủ, mà còn mở ra cơ hội tăng cường đầu tư, bảo đảm nguồn lực cho các chương trình dân số trong dài hạn.

Dịp này, Sở Y tế đã tặng quà cho 10 sinh viên trên địa tỉnh đã có nhiều nỗ lực, vươn lên trong học tập.

Trong bài phát biểu, Phó Cục trưởng cũng lưu ý Nghệ An cần tiếp tục thực hiện tốt công tác tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh theo tinh thần Nghị quyết 21 về công tác dân số trong tình hình mới; chủ động bảo đảm nguồn lực, nhất là trong bối cảnh thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp. Đồng thời, tỉnh phải củng cố tổ chức bộ máy, tăng cường phối hợp giữa các ngành để hoàn thành các chỉ tiêu về dân số và phát triển.

Phó Cục trưởng nhấn mạnh: "Công tác dân số chỉ hiệu quả khi có sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị và sự hưởng ứng của mỗi người dân. Nghệ An cần tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được, quyết liệt đổi mới, chủ động hơn nữa trong triển khai các nhiệm vụ trọng tâm".

Vũ Đồng