Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn chủ trì Hội nghị thẩm định Nhiệm vụ Quy hoạch chung đô thị Hà Tĩnh đến năm 2045.

Tại sao cần điều chỉnh Quy hoạch chung?

Theo dự thảo Nhiệm vụ điều chỉnh Quy hoạch chung đô thị Hà Tĩnh đến năm 2045, phạm vi nghiên cứu bao gồm toàn bộ diện tích tự nhiên của thành phố Hà Tĩnh, 11 xã thuộc huyện Thạch Hà, 2 xã của huyện Cẩm Xuyên và 1 xã của huyện Lộc Hà, với tổng diện tích lên đến 22.000,08ha. Thời gian lập quy hoạch chia thành hai giai đoạn: Quy hoạch ngắn hạn đến năm 2035 và quy hoạch dài hạn đến năm 2045.

Về lý do và sự cần thiết phải điều chỉnh Quy hoạch chung, thành phố Hà Tĩnh là trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế và văn hóa của tỉnh, đóng vai trò đầu mối giao thông quan trọng trong khu vực Bắc Trung Bộ. Năm 2019, Thủ tướng Chính phủ công nhận Hà Tĩnh là đô thị loại II. Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh lần thứ XIX tiếp tục xác định một trong năm chương trình trọng điểm của nhiệm kỳ 2020-2025 là "Đầu tư phát triển, chỉnh trang và nâng cao chất lượng đô thị. Xây dựng thành phố Hà Tĩnh có quy mô, kết cấu hạ tầng đồng bộ, từng bước hiện đại, thông minh, phấn đấu trở thành một trong những đô thị trung tâm vùng Bắc Trung Bộ”.

Hiện nay, thành phố Hà Tĩnh có diện tích 56,55km2 nhưng gặp nhiều hạn chế về diện tích phát triển. Để mở rộng đô thị, thành phố phải chuyển đổi mục đích sử dụng nhiều khu đất nông nghiệp và đất chưa sử dụng. Tuy nhiên, cấu trúc kinh tế đô thị vẫn chưa hoàn chỉnh, thiếu các khu đô thị mới, hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, cũng như các công trình công cộng và dịch vụ cấp vùng.

Mặt khác, hạ tầng kỹ thuật chưa đáp ứng kịp tốc độ phát triển đô thị, thiếu kết nối giao thông lớn và tình trạng quá tải giao thông nội bộ. Đặc biệt, hệ thống thoát nước và xử lý nước thải chưa hoàn thiện, gây ra nhiều vấn đề về môi trường; tình trạng ngập úng còn diễn ra, lưu vực thoát nước khu vực phía Tây thành phố gắn liền với các xã huyện Thạch Hà cần được quy hoạch lại.

Trở thành trung tâm phát triển của vùng kinh tế trọng điểm Bắc Trung Bộ

Việc điều chỉnh Quy hoạch chung nhằm cụ thể hóa các chiến lược phát triển trong Quy hoạch tỉnh Hà Tĩnh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến 2050, với mục tiêu trở thành đô thị trung tâm của Bắc Trung Bộ. Đến năm 2030, hoàn thành việc sắp xếp lại các đơn vị hành chính, bao gồm sáp nhập một số xã vào thành phố Hà Tĩnh, hướng tới mục tiêu đạt đô thị loại I vào năm 2045. Đồng thời, xây dựng đô thị Hà Tĩnh phát triển bền vững, với hạ tầng đồng bộ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu phát triển lâu dài. Đây cũng là cơ sở để triển khai quy hoạch phân khu, chi tiết và các dự án đầu tư hạ tầng, đảm bảo quản lý xây dựng theo quy hoạch được phê duyệt.

Về tính chất đô thị, Hà Tĩnh sẽ phát triển thành một trong những đô thị trung tâm của vùng Bắc Trung Bộ, với kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, góp phần thúc đẩy sự phát triển liên tỉnh và quan hệ quốc tế, đặc biệt với Lào, Đông Bắc Thái Lan và khu vực ASEAN. Thành phố sẽ trở thành trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế, văn hóa, giáo dục, dịch vụ, khoa học - kỹ thuật và du lịch của tỉnh, đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh quốc phòng, kết nối các khu vực sản xuất, các đô thị và khai thác cảnh quan sông, đồng thời gắn với phát triển kinh tế biển.

Với mục tiêu xây dựng một đô thị xanh và thông minh, thành phố sẽ trở thành trung tâm phát triển của vùng kinh tế trọng điểm Bắc Trung Bộ. Các động lực chính sẽ là công nghiệp, thương mại - dịch vụ, đô thị hóa, nông nghiệp công nghệ cao và du lịch nghỉ dưỡng, tạo sức lan tỏa mạnh mẽ và thúc đẩy phát triển các vùng còn lại trong tỉnh.

Dự báo về dân số, năm 2023, dân số đô thị Hà Tĩnh khoảng 226.107 người, trong đó dân số đô thị là 87.238 người, tỷ lệ đô thị hóa đạt 38,58%. Đến năm 2035, dân số đô thị sẽ đạt khoảng 300.000-340.000 người, tỷ lệ đô thị hóa khoảng 58%. Đến năm 2045, dân số đô thị Hà Tĩnh dự kiến đạt 400.000-450.000 người, tỷ lệ đô thị hóa đạt 71%.

Về đất đai, hiện tại diện tích đất dân dụng của thành phố là 104m2/người, vượt gấp 1,75 so với quy chuẩn (60m2/người). Dự báo đến năm 2035, nhu cầu đất dân dụng sẽ vào khoảng 1.080-1.200ha, đạt bình quân 60m2/người. Đến năm 2045, nhu cầu đất dân dụng dự kiến tăng lên 1.710-1.980ha, với chỉ tiêu bình quân khoảng 60m2/người (trong quá trình quy hoạch, các chỉ tiêu có thể điều chỉnh tùy theo đặc thù đô thị, nhưng phải đảm bảo trong phạm vi từ 45-100m2/người).

Đảm bảo tính khả thi và phát triển bền vững

Về cơ bản, các thành viên của Hội đồng thẩm định thống nhất thông qua Nhiệm vụ Quy hoạch chung đô thị Hà Tĩnh đến năm 2045. Tuy nhiên, các thành viên cũng đóng góp thêm một số ý kiến để giúp đơn vị tư vấn và địa phương bổ sung, hoàn thiện Đề án ở các lĩnh vực: Quy hoạch, phát triển đô thị, quốc phòng, đầu tư, giao thông, tài chính, hạ tầng, môi trường…

Quang cảnh Hội nghị.

Theo đó, tỉnh Hà Tĩnh cần phối hợp với đơn vị tư vấn để kiểm soát chặt chẽ quy hoạch, tránh chồng chéo và tiết kiệm nguồn lực. Các nhiệm vụ trong giai đoạn tiếp theo cần được xác định rõ ràng, bảo đảm tăng trưởng bền vững. Đặc biệt, cần rà soát kỹ các báo cáo, kiểm tra chi tiết các tồn tại để đưa ra giải pháp khắc phục cụ thể.

Các giải pháp khắc phục tình trạng ngập úng, đặc biệt là trong mùa mưa, được xem là vấn đề cấp thiết. Hệ thống thoát nước và các công trình hạ tầng cần được điều chỉnh hợp lý để đảm bảo hiệu quả lâu dài.

Bên cạnh đó, cần xem xét kỹ các quy hoạch liên quan đến khoáng sản, đất quốc phòng và đất giao thông để tránh sự chồng chéo, ảnh hưởng đến tính khả thi của quy hoạch. Các căn cứ về đất quốc phòng, đất giao thông cũng cần được bổ sung để đảm bảo quy hoạch phù hợp với các quy hoạch quốc gia và tính chất đô thị biển.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Trần Báu Hà tiếp thu ý kiến của Hội đồng thẩm định.

Thay mặt chính quyền địa phương, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Trần Báu Hà đề nghị đơn vị tư vấn nhanh chóng tổng hợp các ý kiến đóng góp và nghiêm túc tiếp thu để hoàn thiện Đề án Nhiệm vụ Quy hoạch chung.

Kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn nhấn mạnh sự cần thiết phải rà soát lại quy hoạch đô thị Hà Tĩnh để đáp ứng các yêu cầu phát triển trong giai đoạn 2021-2045. Đồng thời, Thứ trưởng đề nghị UBND tỉnh Hà Tĩnh phối hợp chặt chẽ với đơn vị tư vấn, tập trung vào các vấn đề trọng tâm, xây dựng một nhiệm vụ quy hoạch rõ ràng, có luận cứ khoa học và lộ trình cụ thể, lấy mốc giai đoạn năm 2030 làm cơ sở để điều chỉnh và rà soát quy hoạch định kỳ 5 năm/lần. Bên cạnh đó, điều chỉnh lại dự báo dân số và đất đai, rà soát kỹ các tiêu chí về hạ tầng đô thị, đặc biệt là diện tích đất bình quân, tiêu chuẩn hạ tầng kỹ thuật và chất lượng đô thị. Các cơ quan liên quan cần kiểm tra kỹ các chỉ tiêu về dân số, đất đai và hạ tầng bảo đảm tính khả thi trong các giai đoạn phát triển.

Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn đề nghị UBND tỉnh Hà Tĩnh và đơn vị tư vấn nhanh chóng hoàn thiện hồ sơ Nhiệm vụ Quy hoạch chung để trình Thủ tướng Chính phủ xem xét phê duyệt.

Diệu Linh