Các bị cáo giúp sức cho Nguyễn Thành Công tại phiên tòa sơ thẩm. Ảnh: Phạm Tâm

Phạm tội vì giấc mơ “xuất ngoại”

Tòa án nhân dân (TAND) tỉnh Nghệ An vừa mở phiên tòa hình sự sơ thẩm xét xử bị cáo Nguyễn Thành Công (SN 1955) về tội “Tham ô tài sản” xảy ra tại Quỹ Tín dụng Nhân dân (TDND) xã Nghi Hoa, huyện Nghi Lộc.

Thời điểm xảy ra vụ án, Công là Giám đốc Quỹ TDND, các cấp dưới giúp sức gồm: Đặng Văn Thành (SN 1968, nguyên Phó Giám đốc); Trần Thị Ngọc Hà (SN 1980, Kế toán trưởng); Trần Thị Hà Phương (SN 1995, cán bộ tín dụng) và Nguyễn Thị Phương Thảo (SN 1995, thủ quỹ).

Theo cáo trạng, Quỹ TDND xã Nghi Hoa được thành lập năm 1995. Quỹ hoạt động trong các lĩnh vực: Huy động vốn tiền gửi; cho vay vốn; làm đại lý và thực hiện các nghiệp vụ khác trong hoạt động tiền tệ; liên doanh mua bán trái phiếu kho bạc cổ phần theo pháp luật hiện hành…

Trong quá trình công tác tại Quỹ TDND xã Nghi Hoa từ năm 1996 đến tháng 10/2023, Nguyễn Thành Công chỉ đạo cán bộ cấp dưới lập khống tài liệu, chứng từ, hoàn thiện nhiều hồ sơ vay vốn để vay tiền. Mục đích của Công là lấy tiền để lo cho con gái đi du học, mua nhà tại Australia và kinh doanh.

Tính đến ngày 3/9/2019, số tiền Công vay bằng hồ sơ lập khống lên tới gần 24 tỷ đồng. Do không trả được nợ, từ ngày 4/9/2019 đến ngày 10/10/2020, người này tự làm giấy đề nghị vay vốn, mạo danh thành viên quỹ tín dụng để vay tiền.

Sau đó, vị giám đốc này chỉ đạo Thành, Hà, Phương, Thảo hoàn thiện các hồ sơ vay vốn cho mình để tất toán, hợp thức hóa trên hồ sơ, chứng từ số tiền từ những hồ sơ vay vốn lập khống trước đó.

Cấp dưới của Công dù biết những hồ sơ mà giám đốc chỉ đạo làm là lập khống, nhưng những người này vẫn thực hiện. Qua đó, lập khống 124 hồ sơ vay vốn cho “sếp” giải ngân, chiếm đoạt gần 24 tỷ đồng.

Cơ quan điều tra xác định, Công đã trả hơn 308 triệu đồng tiền gốc của 10 hồ sơ vay vốn. Khoản tiền này được trả trước thời điểm Thanh tra Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Nghệ An thanh tra Quỹ TDND xã Nghi Hoa. Do vậy, số tiền mà Nguyễn Thành Công và đồng phạm phải chịu trách nhiệm hình sự là hơn 23,6 tỷ đồng.

Sau khi vụ việc bị Thanh tra ngân hàng phát hiện và chuyển hồ sơ cho Phòng An ninh kinh tế, Công an tỉnh Nghệ An xác minh, quá trình làm việc Nguyễn Thành Công thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội.

Vị giám đốc thừa nhận hành vi chỉ đạo các cán bộ dưới quyền lập khống hồ sơ để tất toán cho khoản tiền mình chiếm đoạt trước đó. Sau đó, Công vay mượn, bán nhà khắc phục cho Quỹ tín dụng hơn 9,1 tỷ đồng.

Không lâu sau khi làm việc với cơ quan Công an, Nguyễn Thành Công bỏ trốn bằng đường tiểu ngạch sang Australia. Vì đó, Công an tỉnh Nghệ An ra quyết định truy nã, phối hợp các đơn vị thuộc Bộ Công an, Bộ Ngoại giao và Đại sứ quán Việt Nam tại Australia làm thủ tục dẫn độ Nguyễn Thành Công về nước phục vụ điều tra.

Căn cứ cáo trạng của Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Nghệ An và các tài liệu, chứng cứ có tại hồ sơ vụ án, cùng lời khai của Công và những người liên quan, TAND tỉnh Nghệ An quyết định xét xử vắng mặt Nguyễn Thành Công.

Bản án nghiêm khắc của pháp luật

Tại phiên tòa, các bị cáo thừa nhận hành vi phạm tội như cáo trạng truy tố. Bị cáo Đặng Văn Thành trình bày, nhiệm vụ của mình tại Quỹ tín dụng là xét duyệt hồ sơ, ký vào tờ trình thẩm định, ký vào biên bản họp Ban tín dụng. Vì là cấp dưới nên bị cáo đã nghe theo chỉ đạo của bị cáo Công.

Bị cáo Trần Thị Hà Phương khai nhận đã lập khống các tài liệu trong hồ sơ vay vốn như: Hợp đồng cho vay, phương án vay vốn, tờ trình thẩm định, giấy nhận nợ… Trần Thị Ngọc Hà (kế toán) khai nhận nhiệm vụ của mình là lập và ký phiếu chi tiền. Nguyễn Thị Phương Thảo (thủ quỹ) khai nhận đã ký phiếu chi và giải ngân tiền vay.

Hành vi của các bị cáo giúp bị cáo Công lập khống nhiều hồ sơ vay vốn, chiếm đoạt tiền của Quỹ tín dụng. Những người này khai do là cấp dưới, sợ bị mất việc nên phải làm theo chỉ đạo của Giám đốc dù biết hành vi đó là sai trái. Quá trình phạm tội, Thành, Hà, Phương, Thảo nói mình không hưởng từ việc làm này, nhưng tự nguyện khắc phục mỗi người 50 triệu đồng.

Đối diện với bản án của pháp luật, các bị cáo thể hiện sự ăn năn hối lỗi, xin tòa xem xét giảm nhẹ hình phạt để sớm trở về với gia đình, làm lại cuộc đời. Tại phiên tòa, nhiều bị cáo đã bật khóc, trình bày cảm thấy xấu hổ khi phải hầu tòa.

Hội đồng xét xử (HĐXX) nhận định, hành vi của các bị cáo xâm hại đến quyền sở hữu về tài sản, hoạt động của Quỹ TDND xã Nghi Hoa, gây dư luận xấu trong quần chúng nhân dân.

Sau khi nghị án, HĐXX tuyên phạt Nguyễn Thành Công tù chung thân về tội “Tham ô tài sản”. Về phần dân sự, tòa buộc bị cáo này phải bồi thường hơn 14 tỷ đồng cho Quỹ TDND xã Nghi Hoa. Cơ quan công an tiếp tục phối hợp các cơ quan hữu quan dẫn độ Nguyễn Thành Công về Việt Nam để đảm bảo cho việc thi hành án.

Các bị cáo: Đặng Văn Thành lĩnh án 5 năm tù; Trần Thị Ngọc Hà và Trần Thị Hà Phương mỗi người 3 năm tù; Nguyễn Thị Phương Thảo 2 năm 6 tháng tù nhưng cho hưởng án treo.

Vụ án tham ô tài sản xảy ra tại Quỹ TDND xã Nghi Hoa gióng lên hồi chuông cảnh báo về tình trạng vi phạm pháp luật trong hoạt động tín dụng. Lợi dụng vị trí công tác, các bị cáo “qua mặt” sự giám sát của các cơ quan chức năng để thực hiện hành vi phạm tội.

Kết quả điều tra xác định, trong các năm 2008, 2012, 2016, Thanh tra Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh Nghệ An đã tiến hành thanh tra, kiểm tra tại Quỹ TDND xã Nghi Hoa nhưng không phát hiện sai phạm.