QL1A đoạn qua phường Quỳnh Xuân, thị xã Hoàng Mai (Nghệ An) qua rà soát, có 103 hộ gia đình chưa có cơ sở để đền bù. Ảnh: Điền Bắc.

Thực trạng chung

Tính từ thời điểm tỉnh Nghệ An thành lập Ban chỉ đạo chi trả số tiền 1.275 tỷ đồng bồi thường giải phóng mặt bằng (GPMB) QL1A đến nay, việc chi trả tại 4 địa phương gồm TP Vinh, Diễn Châu, Quỳnh Lưu và thị xã Hoàng Mai đều có điểm chung là khó khăn, vướng mắc trong công tác giải quyết đơn thư khiếu nại, phê duyệt phương án bồi thường, làm chậm tiến độ chi trả và giải ngân nguồn kinh phí bổ sung.

Tại TP Vinh, hiện nay những vướng mắc liên quan đến việc chi trả bồi thường, hỗ trợ của người dân khi GPMB QL1A chủ yếu nằm ở xã Nghi Liên và chỉ có 67 hộ dân đã làm đơn khiếu nại yêu cầu quyền lợi. Đến nay, qua rà soát, UBND TP Vinh đã kết luận, nội dung kiến nghị của người dân không đủ điều kiện được bồi thường.

Tại huyện Quỳnh Lưu, đối với các thửa đất tại thị trấn Cầu Giát: Hồ sơ địa chính qua các thời kỳ đã trừ phần đất nằm trong phạm vi 13,5m (bản đồ địa chính năm 1997, bản đồ địa chính cập nhật chỉnh lý năm 2005, sổ mục kê, sổ địa chính, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp).

Theo kết luận rà soát của các tổ thì các trường hợp trên không đủ điều kiện đền bù. Nhưng theo ý kiến của người dân, họ sử dụng đất có nguồn gốc đất trước năm 1980, sử dụng ra tận chân đường và hồ sơ đền bù tài sản PMU1 năm 1995 đến 1998 có thể hiện phần tài sản nằm trong phạm vi 13,5m.

Ông Nguyễn Văn Quý - Phó Chủ tịch UBND huyện Quỳnh Lưu cho rằng, các hộ dân tại thị trấn Cầu Giát sẽ có đơn thư, khiếu nại nếu không được xem xét đền bù, hỗ trợ phần diện tích trong phạm vi 13.5m.

Trong khi đó, tại huyện Diễn Châu, theo kết quả kiểm tra, rà soát có 1.116 hộ bị ảnh hưởng với tổng số tiền khoảng 365,7 tỷ đồng. Đến thời điểm hiện nay, địa phương này đã lên phương án dự thảo, chuẩn bị công khai theo quy định với tổng số 193/1.116 hộ với tổng số tiền phê duyệt khoảng 65,5 tỷ đồng. Riêng đoạn thị trấn Diễn Châu - Quán Hành có 276 hộ dân bị ảnh hưởng với tổng kinh phí khoảng hơn 100 tỷ đồng.

Ông Tăng Văn Luyện - Chủ tịch UBND huyện Diễn Châu cho biết: “Liên quan đến đền bù đất đai phải làm thận trọng, không phải là vấn đề đơn giản. Chúng tôi cùng với tỉnh đang từng bước tháo gỡ nhằm đáp ứng đúng tiến độ theo quy định”.

Được biết, đối với huyện Diễn Châu, trước đây, khi cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dọc QL1A chỉ có diện tích chứ không có bản đồ, hình thửa, vì thế, việc xác định mốc giao đất gặp nhiều khó khăn. Chưa kể có những trường hợp mua cùng thời điểm nhưng khi làm hồ sơ cấp giấy trước thì được cấp bao gồm cả hành lang giao thông, nhưng cấp giấy sau thì đã trừ hành lang giao thông (không được bồi thường), vì thế đã phát sinh khiếu kiện.

Đủ điều kiện nhưng thiếu... trích đo

Thị xã Hoàng Mai là địa phương có nhiều khiếu nại trong 4 địa phương thuộc diện hỗ trợ chi trả đền bù dự án mở rộng QL1A. Đặc biệt là trong phạm vi 13,5m thuộc dự án PMU1 thực hiện từ năm 1995 - 1996. Hiện tại, qua rà soát, có 404 hộ (408 thửa đất) có đất sử dụng trước ngày 21/12/1982, trong đó, Quỳnh Xuân 138 hộ (140 thửa), Mai Hùng 53 hộ (53 thửa), Quỳnh Thiện 213 hộ (215 thửa). Tính đến ngày 2/4/2024, thị xã Hoàng Mai đã ban hành 184/408 quyết định giải quyết, trong đó có 140 quyết định khiếu nại đúng; 35 quyết định khiếu nại sai; 9 quyết định đình chỉ giải quyết do rút đơn.

Khó khăn, vướng mắc nhất của thị xã Hoàng Mai thuộc phường Quỳnh Xuân, đây là khu vực có nhiều diện tích bị ảnh hưởng khi thực hiện dự án nâng cấp, mở rộng QL1A những năm 1994 - 1996.

Ông Vũ Ngọc Khánh - Chánh Thanh tra UBND thị xã Hoàng Mai cho biết: Qua quá trình xác minh, bản đồ trích đo GPMB dự án nâng cấp, mở rộng QL1A đoạn qua phường Quỳnh Xuân do Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Nghệ An thực hiện (được Sở Tài nguyên và Môi trường phê duyệt năm 2011) ghi rõ: “Trong 138 hộ gia đình, cá nhân có đơn (140 thửa), chỉ có 11 hộ gia đình, cá nhân (11 thửa) có trích lục thể hiện phần diện tích bị ảnh hưởng của dự án trong phạm vi 13,6m (tính từ tim QL1A), còn 127 hộ gia đình, cá nhân có diện tích đất bị thu hồi trong phạm vi 13,5m nhưng bản đồ trích đo không thể hiện phần diện tích thửa đất bị ảnh hưởng”. Chính vì lý do này, khiến địa phương không có cơ sở giải quyết khiếu nại cho người dân.

Ông Phạm Văn Hào - Phó Chủ tịch UBND thị xã Hoàng Mai cho biết: Đơn thư của người dân phường Quỳnh Xuân, thị xã đã rà soát nhiều lần, trong đó có nhiều văn bản kiến nghị lên cấp tỉnh để hỗ trợ giải quyết, nhưng đến nay vẫn chưa có phương án nào được đưa ra.

Được biết, liên quan đến việc đo vẽ để lập bản đồ địa chính, theo ranh giới thửa đất tại thời điểm GPMB giai đoạn 1994 - 1996, ngày 24/4 vừa qua, Tổng cục Quản lý đất đai (Bộ Tài nguyên và Môi trường) đã có văn bản số 883 nêu rõ: “Do hiện trạng ranh giới, loại đất, người sử dụng đất đã hoàn toàn thay đổi so với khi GPMB giai đoạn 1994 - 1996 nên việc đo vẽ để lập bản đồ địa chính (hoặc trích đo địa chính) theo ranh giới thửa đất tại thời điểm GPMB để xác định diện tích từng thửa đất là chưa có căn cứ và không đảm bảo điều kiện thực hiện”. Sau văn bản này, dường như thị xã Hoàng Mai lại càng thêm khó khi xác định diện tích bị ảnh hưởng trong phạm vi 13,5m đối với hàng trăm hộ dân tại phường Quỳnh Xuân.

(Còn nữa)

Điền Bắc